Volgens artikel 18 in de Grondwet heeft iedereen recht op rechtsbijstand. Dit houdt in dat elk persoon ten alle tijden recht heeft op hulp in de rechtszaal. Deze hulp kan van een advocaat komen, maar het kan ook voorkomen dat iemand anders met de juiste kennis deze rol vervult. Ook voor buitenlanders in Nederland geldt het recht op rechtsbijstand.
Deze rechtsbijstand zal je normaliter zelf moeten betalen. Enkel indien je niet genoeg vermogen hebt om de rechtsbijstand te betalen, zal de overheid voor een deel meebetalen. De hoogte van deze financiële hulp hangt onder andere van de zaak en uw vermogen af. Wel kunt u gratis bijstand van een advocaat krijgen, in de vorm van een gratis gesprek. De werkzaamheden van een advocaat gaan echter verder dan enkel een gesprek.
Hoe krijg ik gesubsidieerde rechtsbijstand?
Het is niet vanzelfsprekend om subsidie te krijgen voor rechtsbijstand. Hiervoor zijn enkele voorwaarden opgesteld. Zo wordt er gekeken naar de hoogte van uw inkomen en naar uw eigen vermogen, zoals het spaargeld op de bank. Hierbij wordt er gekeken naar de gegevens van twee jaar eerder, wat het peiljaar genoemd wordt. Deze gegevens zijn afkomstig van de Belastingdienst. Indien u twee jaar geleden al met uw partner samenwoonde, getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, wordt het vermogen van uw partner ook bekeken.
Samen met een advocaat voor mensen met een laag inkomen, stelt u de aanvraag op. De advocaat zal vervolgens de aanvraag voor gesubsidieerde rechtsbijstand neerleggen bij de Raad van Rechtsbijstand. Deze raad beoordeelt vervolgens of u in aanmerking komt voor een subsidie. Ook werkt de raad met de gegevens, die de Belastingdienst hun aanlevert.
Met welke kosten moet u rekening houden?
Ondanks de subsidie voor rechtsbijstand, zijn er een aantal kosten waar u rekening mee moet houden. Voor de rechtsbijstand geldt altijd een eigen bijdrage, die afhangt van uw inkomen en eigen vermogen. Echter is het verstandig om eerst het Juridisch Loket te bezoeken. Op deze manier krijg je een korting van €53 op de eigen bijdrage. Het Juridisch Loket is gratis te raadplegen.
Een andere kostenpost zijn de griffierechten. Dit valt niet onder de rechtsbijstand, maar u hebt wel de mogelijkheid om vermindering van de griffierechten te vragen. De formulieren die hiervoor nodig zijn kunt u via uw advocaat of mediator ontvangen. Mogelijk zijn griffierechten niet voor u van toepassing. Bij een bestuursrechtelijke of civiele zaak komen griffierechten kijken, maar bij een strafzaak is dit niet van toepassing.
De enige kosten waar u geen korting op kunt krijgen, zijn de proceskosten. Deze kosten die gemaakt worden tijdens het proces, door bijvoorbeeld getuigen en deurwaarders, moet u zelf betalen. Indien u gelijk krijgt bij de rechter, hoeft u deze kosten niet voor uw rekening te nemen. De tegenpartij in de rechtbank zal deze kosten dan moeten betalen.
